Psychoterapia psychodynamiczna jest uznaną metodą leczenia zaburzeń psychicznych z kręgu zaburzeń nerwicowych, zaburzeń osobowości i zachowania, jak również zaburzeń nastroju o typie depresji i dystymii, zaburzeń lękowych takich jak lęk napadowy, lęk paniczny, fobia społeczna. Dzięki psychoterapii można wspomóc proces zdrowienia także podczas leczenia farmakologicznego – kontakt psychoterapeutyczny pozwala na zbudowanie relacji z terapeutą – relacji z żywym, współodczuwającym człowiekiem. Taka relacja, w odróżnieniu od leczenia za pomocą leków, może pozwolić na odreagowanie napięć, zrozumienie przyczyn nieprawidłowych zachowań, czy zmianę zaburzonych przyzwyczajeń życiowych.

Relacja psychoterapeutyczna, podobnie jak inne relacje międzyludzkie w naszym życiu, wymaga czasu i zaangażowania. Bez spełnienia tych warunków nie można liczyć na pozytywne efekty takiego leczenia. Powoduje to, że psychoterapia jest bardziej wymagającą metodą niż leczenie farmakologiczne, gdzie często wystarczy pamiętać o regularnym, zgodnym z zaleceniami lekarza, zażywaniu leków i zgłaszaniu się na wizyty kontrolne. Oczywiście, nie wszyscy pacjenci  będą chcieli podjąć takie wyzwanie i rozpocząć psychoterapię. Ponadto, w niektórych schorzeniach leki są po prostu dużo skuteczniejsze niż najlepsza nawet psychoterapia, co wynika z biologicznego, a nie emocjonalnego podłoża zaburzenia.

Plan psychoterapii jest zawsze dostosowany do indywidualnych potrzeb pacjenta. Istnieją jednakże podstawowe wytyczne dotyczące leczenia:

1. Proces psychoterapii powinien być poprzedzony kontraktem terapeutycznym, określającym cele i metody pracy oraz zasady jej finansowania. Kontrakt terapeutyczny może być zawarty ustnie.
2. Na terapeucie spoczywa obowiązek zapewnienia tajemnicy spotkania terapeutycznego. Terapeuta nie ma prawa bez zgody osoby uczestniczącej w terapii ujawniać samego faktu, że ktoś pozostaje w terapii, ani udzielać informacji uzyskanych w czasie terapii osobom nie biorącym udziału w terapii (innym terapeutom. lekarzom, członkom rodziny, instytucjom). Tajemnica terapii może być uchylona jedynie wtedy, kiedy przemawia za tym dobro wyższe (np. w przypadku poważnego zagrożenia życia tub zdrowia innych lub życia pacjenta) i tylko wobec osób lub instytucji do tego odpowiednich.
3. Nie powinno się prowadzić psychoterapii wobec osoby znajomej. Jeżeli zaś zachodzi taka konieczność, na czas prowadzenia psychoterapii należy zawiesić wszelkie kontakty towarzyskie z tą osobą.

Czas trwania psychoterapii jest ściśle uzależniony od problemu, z jakim zgłasza się pacjent.

W przypadku problem odosobnionych, nie rzutujących istotnie na życie pacjenta (choć na pewno pogarsza komfort życia – takie problemy jak lęk wysokości, arachnofobia, klaustrofobia, czy lęk przed ptakami mogą być dość uciążliwe), psychoterapia zazwyczaj ogranicza się do kilku – kilkunastu sesji tzw. „desensytyzacji”.

W przypadku problemów interpersonalnych, konfliktów małżeńskich, reaktywnych zaburzeń depresyjnych i lękowych wskazany czas psychoterapii wynosi ok. 6 miesięcy (co przy kontakcie 1 raz w tygodniu daje około 25 sesji terapeutycznych)

W przypadku problemów rozciągających się na całe życie i osobowość pacjenta, których podłoże często znajduje się we wczesnym dzieciństwie i  traumatycznych przeżyciach z tego okresu psychoterapia może trwać przez dłuższy czas, nawet kilka lat. Tak  długi okres terapii wynika z konieczności zmiany podstawowych mechanizmów funkcjonowania, sposobu myślenia i reagowania na rzeczywistość, zmiany obejmującej często wszystkie aspekty życia.

W każdym przypadku terapii wskazane jest poświęcenie niektórych sesji na podsumowanie i ustalenie priorytetów pracy na kolejne spotkania.